فرش سجاده ای یکی از عناصر فرهنگی و مذهبی در جوامع اسلامی است که علاوه بر ابزار عبادی جهت انجام نماز و دیگر عبادات دینی، نمایانگری از هنر و زیبایی در مساجد و سالنهای نمازخانه به شمار میرود. از سالیان دور، سجاده نمازها بهمنظور پوشش مذهبی بهکار میرفتهاند و نقش مهمی در ایجاد فضاهای معنوی و آرامشبخش برای مسلمانان داشتهاند.
اما با پیشرفت تکنولوژی و ورود ماشینآلات به صنعت بافندگی، تولید سجاده فرش به دورانی جدید و پیشرفتهتر وارد شده است. امروزه از دستگاههای بافندهی مدرن و تکنولوژیهای پیشرفته جهت تولید فرش مسجد استفاده میشود.
این اقدام به نوبهی خود اهمیتی بیشتر به این هنر مذهبی میبخشد؛ چراکه امکان تولید بهتر و با کیفیتتر این فرشها بهوسیلهی ماشینهای بافنده، به جلب توجه و رضایت نمازگزاران و مسئولان مکانهای مذهبی کمک میکند. در این مقاله، ما به بررسی عمیقتر و جامعتر تولید فرش سجاده کاشان میپردازیم.
دستگاههای تولید سجاده فرش ماشینی
پیشرفتهای تکنولوژیکی در تولید فرش مسجدی این صنعت را به یک دنیایی از ابتکار و پیشرفت هدایت کرده است. این پیشرفتها در تمام مراحل تولید، از طراحی و نساجی تا بازاریابی و توزیع، اثرات چشمگیری داشتهاند.
یکی از اصلیترین پیشرفتها در صنعت تولید سجاده فرش ماشینی، معرفی انواع دستگاههای بافندگی است. این دستگاهها توانایی تولید مقدار زیادی فرش با کیفیت بالا و بهصورت یکنواخت را دارا هستند. این باعث افزایش تولید و کاهش هزینهها شده و به تنوع بیشتر در طرحها و رنگها امکان میدهد.
همچنین، استفاده از تکنولوژی رایانهای در طراحی و شبیهسازی نقوش، به طراحان این امکان را میدهد تا بهسرعت نمونههای مختلفی را ایجاد و ارزیابی کنند. در ادامه فیلم کوتاهی از کارخانه تولیدکننده فرش مساجد آماده کردهایم:
تولید سجاده فرش تخصصی
تولید قالی و تحولات در طراحی و بافت آن یک مسیر دائمی از نوآوری در صنعت فرشبافی را نمایان میکند. این فرآیند هنری و پویا بهتدریج از زمانهای گذشته تا به امروز تغییرات بزرگی را تجربه کرده است.
در گذشته، فرشهای سجاده ای با تنها چند طرح و رنگ اندک تولید میشدند اما امروزه با ظهور کارخانههای مختلف قضیه فرق کرده است. در حال حاضر علاوه بر تغییرات در طراحی و نوع بافت، تولید سجاده فرش ماشینی در کارخانههای کاملاً تخصصی و حرفهای مخصوص فرش نمازخانه و مسجد انجام میگیرد.
این کارخانهها بهسبب تخصص خود در طراحی و اجرای انواع فرش طرح سجاده، توانایی دارند تا طراحیها و رنگهای خاصی که به مساجد مرتبط میشوند، ارائه دهند. علاوه بر این، باتوجه به حجم بافت بالا در این شرکتهای تخصصی، معمولاً قیمتهای مقرون به صرفهتری هم نسبت به دیگر کارخانهها ارائه میگردد.
مراحل تولید سجاده فرش ماشینی
فرش سجاده ای محرابی یکی از اهمیتهای مذهبی در اسلام است و در مساجد و نمازخانهها برای زینت بخشیدن به مکان و ایجاد آرامش و راحتی برای مسلمانان استفاده میشود. تولید فرش ماشینی مسجد، از الیاف خام گرفته تا تکمیل آن جهت نصب، در کارخانههای مختلفی صورت میگیرد و در اینجا ما به بررسی مراحل تولید و اطلاعات کلیدی دربارهی آن میپردازیم.
فرآیند تولید سجاده فرش ماشینی طرح محرابی مخصوص مسجد و نمازخانه در سه مرحلهی کلی صورت میگیرد. این سه مرحله معمولاً در سه کارخانهی مجزا از یکدیگر، یعنی هر مرحله در یک کارخانه و با عملیاتی خاص انجام میشوند؛ دلیل این امر هم نیاز به دستگاههای مختلف در هر مرحله میباشد.
ریسندگی: مرحلهی آمادهسازی مواد اولیه
برای تولید سجاده فرش، ابتدا باید نخ مورد نیاز را آماده کرد، که به این مرحله ریسندگی میگویند. ریسندگی شامل مراحل زیر است:
آمادهسازی مواد خام: مادهی خام یا همان الیاف خام ابتدا باید باز و تمیز شوند. این مرحله باعث حذف ذرات ناخواسته و تمیزی مواد میگردد.
ترکیب الیاف: در این مرحله، انواع مختلف الیاف با یکدیگر ترکیب میشوند تا کیفیت صحیح نخ بهدست آید.
مراحل ریسندگی: ریسندگی شامل سه مرحلهی کشش دادن و موازی کردن الیاف، تاب دادن و در نهایت پیچیدن نخ میشود. این مراحل بهنوع نخ تولیدی بستگی دارند و متفاوت برای الیاف کوتاه و الیاف بلند انجام میشوند.
کارخانه تولید سجاده فرش
پس از عملیات تبدیل الیاف به نخ در کارخانه ریسندگی، معمولاً آنها را بهشکل پالت بستهبندی کرده و به کارخانه بافندگی قالی ماشینی منتقل میکنند.
در قسمت تولید، بوبینهای بزرگ نخ را به بوبینهای کوچکتر تقسیم میکنند تا هر یک از آنها آماده و در قفسههای دستگاه بافت سجاده فرش کاشان قرار بگیرند. فرشهای مسجد و نمازخانه بهوسیلهی نقشههای کامپیوتری و تمام اتوماتیک در کارخانههای سجادهباف تولید و به بازار عرضه میشوند.
تنوع در کیفیت و طراحی فرش سجاده ای وابسته به جنس مواد اولیه و میزان شانه و تراکم آنهاست. این فرشها بهصورت رول طولی بافته میشوند که باعث انعطاف پذیری بیشتر در استفاده از آنها میشود. توجه به جزئیات در تولید سجاده فرش ماشینی میتواند تضمینکنندهی کیفیت و دوام آن باشد.
تکمیل و آهار فرش سجاده
بعد از ارزیابی دقیق فرش ماشینی خام و رفع هر نوع نقص یا مشکلی که ممکن است وجود داشته باشد، این فرشها به مرحلهی تکمیل و آهار در یک کارخانهی مجزای دیگر منتقل میشوند.
در مراحل تکمیل، فرشها باید به ویژگیهای خاصی مانند استحکام، انعطافپذیری، نرمی و رخ مناسب دست یابند که بر این اساس باید از مراحل زیر عبور کنند:
براشینگ (Brushing): در این مرحله با استفاده از برسهای خاص، فرشها سطحی صاف و رخی مناسب پیدا میکنند.
شیرینگ (Shirink): این مرحله شامل تراش سطح سجاده فرش ماشینی با استفاده از تیغههای خاصی است که این کار باعث بهبود کیفیت سطح قالی میشود.
پرز سوزی پشت فرش: در این مرحله هر گونه پرز یا مواد اضافی پشت قالی با استفاده از ابزارهای خاصی سوزانده میشوند تا فرش مسجد نهایی به شکلی مناسب برسد.
جزئیات نهایی تولید سجاده فرش ماشینی
در این مقاله ما به بررسی سه مرحلهی کلی تولید فرش مسجدی پرداختیم تا در نظر داشته باشید که بافت قالی از الیاف گرفته تا تکمیل آن از مراحل زیادی باید عبور کند. جهت اطلاعات تکمیلی خودتان، دیدن جدول زیر بسیار کمککننده خواهد بود.
البته در این وبسایت (sorayakavir.com) مقالات زیاد دیگری هم برای خریداران و علاقمندان فراهم گردیده مانند خرید سجاده فرش و مقالههای مفید دیگر از این قبیل که با کلیک بر روی دکمهی آبی رنگ زیر به آنها دسترسی خواهید داشت.
انواع الیاف در بافت فرش سجاده | طرحهای تولید سجاده فرش ماشینی | تعداد گره عرضی یا شانه | ابعاد فرش محرابی سجاده ای |
---|---|---|---|
BCF - پلیاستر - اکریلیک | طرح محرابی - تشریفاتی - یکپارچه | 500 - 700 - 1000 | عرض 1/25 متر در طول دلخواه |
جنس نخ | طرحهای تولیدی | ابعاد سجاده فرش |
---|---|---|
اکریلیک و پلیاستر | محرابی و تشریفاتی | عرض 1/25 در طول آزاد |